วัฒนธรรมไทย เป็นรากฐานของการสร้างสรรค์ความสามัคคี และความมั่นคงของประเทศชาติประเทศไทยมีวัฒนธรรมที่เจริญรุ่งเรือง ปรากฏเป็นเอกลักษณ์ อันโดดเด่นของชาติ ประกอบด้วย ภาษา วรรณกรรม ศิลปกรรม นาฏศิลป์ ดนตรี โบราณสถาน โบราณวัตถุ ตลอดจนขนบธรรมเนียมประเพณีที่เป็นแบบแผน และวิถีชีวิตอันดีงามที่สืบทอดมา ถึงปัจจุบัน เช่น มารยาทไหว้ การเชื่อในเรื่องการทำบุญและการสวดมนต์ และการใส่เสื้อผ้าสีดำในวันไว้อาลัย เพื่อแสดงความเคารพและไว้อาลัยต่อผู้เสียชีวิต
วัฒนธรรมเป็นปัจจัยสำคัญในการกำหนดชนชาติ ชุมชน สังคม และเผ่าพันธุ์มนุษย์ เพราะมันบ่งบอกถึงเอกลักษณ์และวิถีชีวิตของแต่ละชาติ รวมถึงรากเหง้าพื้นฐานของความเป็นชาติที่สืบทอดจากบรรพบุรุษตั้งแต่
อดีตกาล ซึ่งทำให้วัฒนธรรมเป็นสิ่งที่ช่วยสร้างความภาคภูมิใจในสังคม
ประเพณีท้องถิ่น หมายถึง การประพฤติปฏิบัติร่วมกันของสมาชิกในสังคมหรือท้องถิ่นนั้นๆส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องที่ผูกพันอยู่กับวิถีการดำรงชีวิตร่วมกัน อาชีพ ความเชื่อ เป็นต้น
ตัวอย่างประเพณีท้องถิ่นของแต่ละภาคในประเทศไทย
- ภาคเหนือ ประเพณีลอยโคม (ยี่เป็ง) : การปล่อยโคมลอยเพื่อขอพรและสะเดาะเคราะห์ในช่วงเทศกาลลอยกระทง
- ภาคกลาง ประเพณีสงกรานต์ : การรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่และเล่นสาดน้ำเพื่อแสดงความเคารพและสร้างความสนุกสนาน
- ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) : ประเพณีบุญบั้งไฟ เป็นการจุดบั้งไฟขึ้นฟ้าเพื่อขอฝนและเฉลิมฉลองร่วมกันในชุมชน
- ภาคใต้ ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ : การนำผ้าผืนใหญ่ห่มพระบรมธาตุเจดีย์เพื่อแสดงความเคารพต่อพระพุทธศาสนา
- ภาคตะวันออก ประเพณีวิ่งควาย : การจัดแข่งวิ่งควายเพื่อความสนุกสนานและเชื่อมความสัมพันธ์ในชุมชน
ภาคตะวันตก ประเพณีสงกรานต์มอญ : การเฉลิมฉลองปีใหม่แบบมอญที่มีการรดน้ำดำหัวและ
เล่นแป้งในชุมชนมอญ
ประเพณีท้องถิ่นเป็นเพื่อเอกลักษณ์และวัฒนธรรมของแต่ละชุมชน ที่จำเป็นรักษาและอนุรักษ์ไว้
ซึ่งเป็นตัวช่วยสร้างความภาคภูมิใจในท้องถิ่นนั้นๆ และส่งเสริมวิถีชีวิตภายในสังคม
1. ด้านความรู้
บอกความหมายและยกตัวอย่างวัฒนธรรมไทยได้
2. ด้านทักษะกระบวนการ
วิเคราะห์ประเพณีท้องถิ่นไทยแต่ละภาคได้
3. ด้านคุณลักษณะ
บอกความจำเป็นของวัฒนธรรมต่อสังคมและการอนุรักษ์ประเพณีท้องถิ่นได้
วิธีการ
- ตั้งคำถามนำและให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย
- การทำกิจกรรม
เครื่องมือ
- คำถามนำ
- แบบประเมินการเรียนรู้
เกณฑ์การวัด
- นักเรียนตอบคำถามถูกต้องมากกว่าร้อยละ 60
- เกณฑ์คุณภาพการประเมิน(RUBRIC SCORE)