สาระสำคัญ/ความคิดรวมยอด

ดินเกิดจากหินที่ผุพังตามธรรมชาติจนเกิดเป็นวัตถุต้นกำเนิดดิน ซึ่งวัตถุต้นกำเนิดดินอาจเกิดจากเศษหินหรือเศษตะกอนที่ถูกนำพามาจากบริเวณอื่น และมาสะสมตัวในพื้นท่ีได้ วัตถุต้นกำเนิดดินเมื่อผสมคลุกเคล้ากับอินทรีย์วัตถุที่เกิดจากการสลายตัวของซากพืชและซากสัตว์ทำให้เกิดเป็นดิน

ชั้นดินบอกลักษณะดินอยู่ลึกลงไปที่แบ่งออกเป็นชั้น ๆ  ส่วนชั้นหน้าตัดดินเป็นหน้าตัดขวางของชั้นดินที่แสดงให้เห็นเรียงลำดับเป็นชั้น ๆ จากชั้นบนถึงชั้นล่างสุด ลักษณะดินในบริเวณเดียวกันในชั้นดินที่ต่างกัน  และลักษณะดินและชั้นหน้าตัดดินในบริเวณที่ต่างกัน แบบจำลองสามารถแสดงภาพ สัดส่วนและสัญลักษณ์ที่สื่อสารลักษณะชั้นหน้าตัดดิน และองค์ประกอบวัตถุต้นกำเนิดที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการเกิดดิ

ชั้นดินในพื้นที่หนึ่ง ๆ มีลักษณะแบ่งออกเป็นชั้น ๆ ขนานหรือเกือบขนานไปกับผิวหน้าดิน ดินแต่ละชั้นในแต่ละพื้นที่อาจมีลักษณะและสมบัติต่าง ๆ ทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน

   ชั้นหน้าตัดดินเป็นหน้าตัดข้างของชั้นดินทีี่มีลักษณะปรากฏให้เห็นเรียงลำดับเป็นชั้นจากชั้นบนสุดถึงชั้นล่างสุด โดยชั้นหน้าตัดดินแต่ละพื้นที่อาจมีลักษณะและสมบัติต่าง ๆ ทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน

   ปัจจัยที่ส่งผลให้ชั้นหน้าตัดดินในแต่ละพื้นที่อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน ได้แก่ ชนิดของวัตถุต้นกำเนิดดิน ภูมิอากาศ ภูมิประเทศ สิ่งมีชีวิตในดิน ระยะเวลาในการเกิดดิน

ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนรู้

 ตัวชี้วัด

ว 6.1 ม.2/10

 จุดประสงค์การเรียนรู้

1. ศึกษาและอธิบายลักษณะชั้นดินและชั้นหน้าตัดดินจากแบบจำลอง

การวัดผลและประเมินผล

 วิธีการประเมิณ

ด้านความรู้

โดยประเมินจาก

๑. การตอบคำถามอภิปรายในแต่ละขั้นการเรียนรู้ที่แสดงถึงความเข้าใจเกี่ยวกับชั้นดิน ชั้นหน้าตัดดิน และปัจจัยที่ทำให้ชั้นหน้าตัดดินในบริเวณต่าง ๆ อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน

๒. การบันทึกแผนการดำเนินงานเพื่อศึกษา ลักษณะชั้นดิน ลักษณะชั้นหน้าตัดดินกระบวนการเกิดดิน และปัจจัยที่ทำให้ชั้นหน้าตัดดินในบริเวณต่าง ๆ อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน

ด้านทักษะและกระบวนการทางวิทยาศาสตร์

โดยประเมินจาก

การลงความเห็นจากข้อมูลด้วยตนเอง หรือจากการชี้แนะของครูได้เกี่ยวกับวิธีการดำเนินกิจกรรมและแผนการดำเนินกิจกรรม เพื่อรวบรวมข้อมูลและสร้างแบบจำลองอธิบายลักษณะชั้นดิน ลักษณะชั้นหน้าตัดดิน กระบวนการเกิดดิน และปัจจัยที่ทำให้ชั้นหน้าตัดดินในบริเวณต่าง ๆ อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน ได้อย่างเหมาะสมและสอดคล้องจุดประสงค์ของกิจกรรม

ด้านจิตวิทยาศาสตร์

โดยประเมินจาก

๑. การสังเกตพฤติกรรมที่แสดงถึงความรอบคอบความละเอียดถี่ถ้วนในการทำกิจกรรม การวางแผนการทำกิจกรรม การทำงานอย่างรัดกุมและเป็นระเบียบเรียบร้อย

๒. การใช้ข้อมูลต่าง ๆ จากอ่านและการอภิปราย สร้างข้อสรุปแผนการดำเนินงานของกลุ่มถึงแม้จะแตกต่างจากผู้อื่น

๓. การสังเกตพฤติกรรมที่แสดงถึงความตั้งใจในการทำกิจกรรมให้สำเร็จตามกำหนดและตรงต่อเวลา อดทนแม้การทำกิจกรรมจะมีปัญหาและใช้เวลามาก

ด้านสมรรถนะที่ต้องการให้เกิดกับผู้เรียน

โดยประเมินจาก

๑. การจัดการตนเอง โดยทำกิจกรรมและนำเสนอผลการทำกิจกรรมได้เสร็จทันเวลาที่กำหนดไว้

๒. การรวมพลังทำงานเป็นทีม การให้ข้อเสนอแนะการโต้แย้งโดยใช้เหตุและผล และการสื่อสารเพื่อให้เกิดความเข้าใจในการทำกิจกรรม การช่วยเหลือเพื่อนและการปฏิบัติตามคำชี้แนะในขณะทำกิจกรรม และใช้การตัดสินใจเป็นทีมแบบฉันทามติ         

 เครื่องมือ

ใบงาน เรื่อง ชั้นหน้าตัดดินและกระบวนการเกิดดิน

ใบความรู้ เรื่อง ชั้นหน้าตัดดินและกระบวนการเกิดดิน