ปัจจัยตามธรรมชาติที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินในแต่ละแหล่งมีลักษณะแตกต่างกัน ซึ่งควรได้ข้อสรุปว่าในธรรมชาติฝนที่ตกลงมาที่ผิวโลกจะไหลไปตามภูมิประเทศจากที่สูงลงสูงที่ต่ำด้วยแรงโน้มถ่วงของโลก
ขณะที่น้ำไหลไปตามผิวโลกกระแสน้ำจะกัดเซาะผิวโลกให้กลายเป็นร่องน้ำเล็ก ๆ และ น้ำจะไหลไปรวมกันในพื้นที่ที่มีลักษณะเป็นแอ่งหรือมีโครงสร้าง ที่สามารถกักเก็บน้ำไว้ได้ ซึ่งถือเป็นต้นกําเนิดของการเกิดแหล่งน้ำผิวดิน
แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกันขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ ได้แก่ ระยะเวลาในการกัดเซาะของน้ำในพื้นที่ ปริมาณน้ำในแต่ละฤดู ปริมาณฝนที่ตกในพื้นที่ ภูมิประเทศ โครงสร้างทาง ธรณีวิทยาของหินในพื้นที่
ตลอดจนชนิดของดิน หิน แร่ หรือ ตะกอนซึ่ง มีความทนทานต่อการกัดเซาะของน้ำไม่เท่ากัน
ตัวชี้วัด
ว 2.3 ม.2/8
จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้
1. อธิบายกระบวนการเกิดแหล่งน้ำผิวดินจากแบบจําลอง
2. ระบุปัจจัยที่ทําให้แหล่งน้ำผิวดินในแต่ละแหล่งมีลักษณะแตกต่างกันจากแบบจําลอง
ด้านทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
1. การลงความเห็นจากข้อมูล เกี่ยวกับลักษณะของกองตะกอนที่เกิดจากการปล่อยน้ำลงบนกองตะกอนด้วยระยะเวลาที่แตกต่างกัน และด้วยชนิดของกองตะกอนที่แตกต่างกันจากแบบจำลอง
2. การตีความหมายข้อมูลและการลงข้อสรุป จากการสังเกต จากการรวบรวมข้อมูล จากการอภิปรายและจากการสร้างแบบจําลอง เกี่ยวกับ กระบวนการเกิดแหล่งน้ำผิวดินและปัจจัยที่ทําให้แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกัน
3. การสร้างแบบจำลองเพื่ออธิบายกระบวนการ เกิดแหล่งน้ำผิวดิน และปัจจัยที่ทําให้แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกัน
ด้านจิตวิทยาศาสตร์
4. วัตถุวิสัย การแปลความหมายข้อมูลให้ สอดคล้องกับหลักฐานหรือข้อมูลอย่างเท่ียงตรง ไม่มีอคติ ไม่นํา ความเชื่อส่วนตัว หรือไม่ใส่ข้อคิดเห็นของตนเองในการแปลความหมายข้อมูล
ด้านสมรรถนะที่ต้องการให้เกิดกับผู้เรียน
1.การจัดการตนเองโดยกํากับหรือพาตนเอง ให้ลงมือทำกิจกรรมที่ได้กําหนดไว้ มีความ พยายาม อดทน และมุ่งมั่นในการทำกิจกรรมให้สําเร็จ
2. อธิบายปรากฏการณ์ในเชิงวิทยาศาสตร์ โดยการใช้ข้อมูลท่ีได้จากการสังเกตและจากการ สร้างแบบจําลองมาใช้แปลความหมายและอธิบายเกี่ยวกับกระบวนการเกิดแหล่งน้ำผิวดินและปัจจัยที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกัน
3. การประเมินและออกแบบกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ เพื่อสํารวจตรวจสอบเกี่ยวกับการ เปลี่ยนแปลงของกองตะกอนชนิดเดียวกันที่ถูกกัดเซาะจากน้ำด้วยระยะเวลาที่แตกต่างกัน และการเปลี่ยนแปลงของกองตะกอนต่างชนิดกันที่ถูกกัดเซาะด้วยปริมาณน้ำเท่ากัน
4. การแปลความหมายข้อมูลและการใช้ประจักษ์พยานในเชิงวิทยาศาสตร์ โดย การตีความหมายข้อมูล วิเคราะห์และสร้าง ข้อสรุปอย่างสมเหตุสมผลจากข้อมูลที่ได้จากการสังเกตและจากการสร้างแบบจําลอง ในการอธิบายเกี่ยวกับกระบวนการเกิดแหล่งน้ำผิวดิน และปัจจัยที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีลักษณะแตกต่างกัน
วิธีการ
ด้านความรู้
1. การตอบคำถามในใบงาน เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงลักษณะของกองตะกอน และปัจจัยที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินในแต่ละแหล่งมีลักษณะแตกต่างกัน รวมถึงการเชื่อมโยงความรู้จากการทำกิจกรรมไปสู่ปรากฏการณ์ในธรรมชาติ
2. การนำเสนอผลการทำกิจกรรมเกี่ยวกับกระบวนการเกิดแหล่งนํา้ผิวดิน และปัจจัย ที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีลักษณะแตกต่างกัน
ด้านทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
โดยประเมินจาก
ประเมิน
2. การตีความหมายข้อมูลและการลงข้อสรุป จากการรวบรวมข้อมูล อภิปราย และสร้างแบบจำลองได้ด้วยตนเองหรือจาก การชี้แนะของครูได้ว่า แหล่งน้ำผิวดินแต่ละ แหล่งอาจมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกันขึ้น อยู่กับปัจจัยต่าง ๆ ตามธรรมชาติ
3. การสร้างแบบจำลอง จากการใช้แบบจำลองอธิบายกระบวนการเกิดแหล่งน้ำผิวดิน และปัจจัยที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินในแต่ละแหล่งมีลักษณะแตกต่างกัน
ด้านจิตวิทยาศาสตร์
โดยประเมินจาก
5. วัตถุวิสัย จากการแปลความหมายข้อมูลโดยใช้หลักฐาน หรือข้อมูลต่าง ๆ จากการทํากิจกรรมตามผลการทํากิจกรรมที่ได้จริงหรือตามที่ปรากฏจริง และอย่างมีเหตุผล
6. ความมุ่งมั่นอดทน จากพฤติกรรมที่แสดงถึงความตั้งใจในการทำ กิจกรรม ให้เสร็จตามกําหนด อดทนต่อปัญหา
ด้านสมรรถนะ
โดยประเมินจาก
1. การจัดการตนเอง จาก การทํากิจกรรมและนําเสนอผลการทํากิจกรรมได้เสร็จทันเวลาที่กําหนด
2. การอธิบายปรากฏการณ์ในเชิงวิทยาศาสตร์ จากการตอบคำถามในใบงาน และการนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับกระบวนการเกิด แหล่งน้ำผิวดินและปัจจัยที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกัน
3. การประเมินและออกแบบกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ จากการระบุตัวแปรที่ใช้ในการสำรวจตรวจสอบเกี่ยวกับกองตะกอนชนิดเดียวกันที่ถูกกัดเซาะจากน้ำด้วยระยะเวลาที่แตก ต่างกัน และลักษณะของกองตะกอนต่างชนิดกันที่ถูกกัดเซาะด้วยปริมาณน้ำเท่ากัน
4. การแปลความหมายข้อมูลและการใช้ประจักษ์พยานในเชิงวิทยาศาสตร์ จากการตอบคำถามในใบงาน ซึ่งมีการตีความหมายข้อมูล วิเคราะห์และสร้างข้อสรุปอย่างสมเหตุสมผลจากข้อมูลที่ได้จากการสังเกตและจากการสร้างแบบจำลองในการอธิบายเกี่ยวกับกระบวนการ เกิดแหล่งน้ำผิวดิน และปัจจัย ที่ทําให้แหล่งน้ำผิวดินแต่ละแหล่งมีลักษณะ แตกต่างกัน
เครื่องมือ
-ใบงานที่ 2 ปัจจัยใดที่ทำให้แหล่งน้ำผิวดินมีลักษณะแตกต่างกัน
-ใบความรู้ที่ 1 แหล่งน้ำผิวดิน