DLTV มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม

สาระสำคัญ/ความคิดรวมยอด

คำเอก คำโท เป็นตำแหน่งคำบังคับในฉันทลักษณ์โคลงสี่สุภาพ ซึ่งคำเอก คือ คำที่มีรูปวรรณยุกต์เอกกำกับ เช่น ท่า คู่ ปี่ ค่ำ คำโท คือ คำที่มีรูปวรรณยุกต์โทกำกับ เช่น น้อง น้ำ ซ้ำ ไซร้ ให้ ข้า สู้ ในโคลงสี่สุภาพบังคับให้มีคำเอก ๗ แห่ง คำโท ๔ แห่ง เป็นต้น นอกจากนี้ยังมี คำเอกโทษ โทโทษ หมายถึง คำที่ตามฉันทลักษณ์กำหนดให้เป็นคำเอกหรือคำโท แต่ผู้เขียนไม่สามารถหาคำที่ใช้รูปวรรณยุกต์เอกหรือโทตามกำหนดได้ จึงเปลี่ยนมาใช้คำที่มีรูปวรรณยุกต์เอกหรือโทซึ่งมีเสียงเดียวกัน เช่น คำว่า ค่า เมื่อใช้แทน ข้า เรียกว่า คำเอกโทษ ถ้าใช้ ข้า แทน ค่า เรียกว่า คำโทโทษ