- แผ่นดินทรุดเกิดจากการทรุดตัวของแผ่นดินเนื่องจากการสูบน้ำบาดาลจากชั้นหินอุ้มน้ำในปริมาณมากจนเกินกว่าอัตราที่น้ำบาดาลบริเวณข้างเคียงจะไหลเข้ามาทดแทนน้ำในช่องว่างของหินอุ้มน้ำที่ถูกสูบน้ำขึ้นไปใช้ได้ทัน ส่งผลทำให้ระดับน้ำใต้ดินบริเวณที่สูบน้ำและบริเวณข้างเคียงลดระดับลงอย่างรวดเร็ว เป็นสาเหตุให้ชั้นดิน ชั้นหิน หรือชั้นตะกอนด้านบนทรุดตัวตามลงมา นอกจากนี้ยังเกิดจากการอัดตัวของตะกอนที่รองรับสิ่งปลูกสร้าง ซึ่งขึ้นอยู่กับชนิดของตะกอนและชนิดของหินในบริเวณที่เกิดการทรุดตัว
- ปัจจัยที่ทำให้เกิดแผ่นดินทรุดคือการลดลงอย่างรวดเร็วของน้ำใต้ดินในชั้นหินอุ้มน้ำ และการอัดตัวของตะกอนที่รองรับสิ่งปลูกสร้าง
- แผ่นดินทรุดอาจทำให้สิ่งปลูกสร้างในบริเวณที่ทรุดตัวเกิด การแตกร้าว ทรุดตัว หรือพังทลาย ส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของผู้อยู่อาศัยหรือสิ่งมีชีวิตในบริเวณนั้น
ตัวชี้วัด
ว 6.1 ม.2/9
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. สร้างแบบจำลองเพื่ออธิบายกระบวนการเกิดแผ่นดินทรุด และผลกระทบจากแผ่นดินทรุด
วิธีการประเมิณ
ด้านความรู้
ประเมินจาก
การบันทึกผลการทำกิจกรรม การตอบคำถามท้ายกิจกรรมเกี่ยวกับกระบวนการเกิดแผ่นดินทรุด และผลกระทบที่เกิดจากแผ่นดินทรุดที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อมในใบงานที่ ๑
ด้านทักษะและกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
ประเมิน
1. การบรรยายรายละเอียดข้อมูลเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในแบบจำลองการเกิดแผ่นดินทรุด โดยไม่เพิ่มเติมความคิดเห็น
2. ลงความเห็นจากข้อมูลได้ด้วยตนเองหรือจากการชี้แนะของครูได้ว่า แผ่นดินทรุดเกิดจากการทรุดตัวของชั้นดิน ชั้นหินหรือชั้นตะกอน เนื่องมาจากการสูบน้ำบาดาลจากชั้นหินอุ้มน้ำขึ้นมาใช้เป็นปริมาณมาก นอกจากนั้นยังอาจเกิดจากการอัดตัวของตะกอนที่รอบรับสิ่งปลูกสร้างที่อยู่ด้านบน ซึ่งขึ้นอยู่กับชนิดของตะกอน รวมถึงชนิดของหินในบริเวณดังกล่าว แผ่นดินทรุดอาจทำให้สิ่งปลูกสร้างทรุดตัวหรือพังทลายลงได้
3. การอธิบายกระบวนการเกิดแผ่นดินทรุด และผลกระทบที่เกิดจากแผ่นดินทรุดที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อมได้ถูกต้องด้วยตนเอง หรือจากการชี้แนะของครู
ด้านจิตวิทยาศาสตร์
ประเมินจาก
1. การสังเกตพฤติกรรมที่แสดงถึงความรอบคอบ เกี่ยวกับความละเอียดถี่ถ้วนในการทำกิจกรรม การวางแผนการทำกิจกรรม การตรวจสอบความเรียบร้อยของอุปกรณ์หรือเครื่องมือก่อนและหลังทำกิจกรรม การทำงานอย่างเป็นระเบียบเรียบร้อย
2. การนำหลักฐานหรือข้อมูลที่ได้จากการสังเกต จากการรวบรวมข้อมูล จากการอภิปรายและจากการสร้างแบบจำลอง มาใช้สนับการอธิบายเกี่ยวกับกระบวนการเกิดแผ่นดินทรุด และผลกระทบที่เกิดจากแผ่นดินทรุดที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม
3. การเก็บรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ จากการทำกิจกรรม การนำเสนอข้อมูลหรือผลการทำกิจกรรม ตามผลที่ได้จริงหรือตามที่ปรากฏจริง ถึงแม้จะแตกต่างจากผู้อื่น
4. การแปลความหมายข้อมูลโดยใช้หลักฐานหรือข้อมูลต่าง ๆ จากการทำกิจกรรม ตามผลการทำกิจกรรมที่ได้จริงหรือตามที่ปรากฏจริง อย่างมีเหตุและผล
5. การสังเกตพฤติกรรมที่แสดงถึงความตั้งใจในการทำกิจกรรม การทำงานที่ได้รับมอบหมายให้เสร็จตามกำหนดและตรงต่อเวลา อดทนแม้การทำกิจกรรมจะมีปัญหาและใช้เวลา
ด้านสมรรถนะที่ต้องการให้เกิดกับผู้เรียน
ประเมินจาก
1. การจัดการตนเอง โดยทำกิจกรรมและนำเสนอผลการทำกิจกรรมได้เสร็จทันเวลาที่กำหนด
2. การสื่อสาร โดยใช้ภาพ ข้อความหรือสัญลักษณ์ต่าง ๆ เพื่ออธิบายกระบวนการเกิดแผ่นดินทรุด และผล กระทบที่เกิดจากแผ่นดินทรุดที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม ให้เข้าใจได้ง่ายและถูกต้อง
3. การรวมพลังทำงานเป็นทีม การให้ข้อเสนอแนะและการโต้แย้งโดยใช้เหตุและผล และการสื่อสารเพื่อให้เกิดความเข้าใจในการทำกิจกรรม การช่วยเหลือเพื่อนในขณะทำกิจกรรม และการปฏิบัติตามคำชี้แนะในขณะทำกิจกรรม และการใช้การตัดสินใจเป็นทีมแบบฉันทามติ
4. การอธิบายปรากฏการณ์ในเชิงวิทยาศาสตร์ โดยตอบคำถามในใบงาน และการนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับกระบวนการเกิดแผ่นดินทรุด และผลกระทบที่เกิดจากแผ่นดินทรุดที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม ให้เข้าใจได้ง่ายและถูกต้อง
เครื่องมือ
ใบงาน เรื่อง แผ่นดินทรุด
ใบความรู้ เรื่อง แผ่นดินทรุด