ดินเกิดจากหินที่ผุพังตามธรรมชาติจนเกิดเป็นวัตถุต้นกำเนิดดิน ซึ่งวัตถุต้นกำเนิดดินอาจเกิดจากเศษหินหรือเศษตะกอนที่ถูกนำพามาจากบริเวณอื่น และมาสะสมตัวในพื้นท่ีได้ วัตถุต้นกำเนิดดินเมื่อผสมคลุกเคล้ากับอินทรีย์วัตถุที่เกิดจากการสลายตัวของซากพืชและซากสัตว์ทำให้เกิดเป็นดิน
ชั้นดินในพื้นที่หนึ่ง ๆ มีลักษณะแบ่งออกเป็นชั้น ๆ ขนานหรือเกือบขนานไปกับผิวหน้าดิน ดินแต่ละชั้นในแต่ละพื้นที่อาจมีลักษณะและสมบัติต่าง ๆ ทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน
ชั้นหน้าตัดดินเป็นหน้าตัดข้างของชั้นดินทีี่มีลักษณะปรากฏให้เห็นเรียงลำดับเป็นชั้นจากชั้นบนสุดถึงชั้นล่างสุด โดยชั้นหน้าตัดดินแต่ละพื้นที่อาจมีลักษณะและสมบัติต่าง ๆ ทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน
ปัจจัยที่ส่งผลให้ชั้นหน้าตัดดินในแต่ละพื้นที่อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน ได้แก่ ชนิดของวัตถุต้นกำเนิดดิน ภูมิอากาศ ภูมิประเทศ สิ่งมีชีวิตในดิน ระยะเวลาในการเกิดดิน
ตัวชี้วัด
ว 6.1 ม.2/10
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. ศึกษาและอธิบายลักษณะชั้นดินและชั้นหน้าตัดดินจากแบบจำลอง
วิธีการประเมิณ
ด้านความรู้
โดยประเมินจาก
1. การตอบคำถามอภิปรายในแต่ละขั้นการเรียนรู้ที่แสดงถึงความเข้าใจเกี่ยวกับชั้นดิน ชั้นหน้าตัดดิน และปัจจัยที่ทำให้ชั้นหน้าตัดดินในบริเวณต่าง ๆ อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน
2. การบันทึกแผนการดำเนินงานเพื่อศึกษา ลักษณะชั้นดิน ลักษณะชั้นหน้าตัดดินกระบวนการเกิดดิน และปัจจัยที่ทำให้ชั้นหน้าตัดดินในบริเวณต่าง ๆ อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน
ด้านทักษะและกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
โดยประเมินจาก
การลงความเห็นจากข้อมูลด้วยตนเอง หรือจากการชี้แนะของครูได้เกี่ยวกับวิธีการดำเนินกิจกรรมและแผนการดำเนินกิจกรรม เพื่อรวบรวมข้อมูลและสร้างแบบจำลองอธิบายลักษณะชั้นดิน ลักษณะชั้นหน้าตัดดิน กระบวนการเกิดดิน และปัจจัยที่ทำให้ชั้นหน้าตัดดินในบริเวณต่าง ๆ อาจมีลักษณะและสมบัติทั้งที่เหมือนและแตกต่างกัน ได้อย่างเหมาะสมและสอดคล้องจุดประสงค์ของกิจกรรม
ด้านจิตวิทยาศาสตร์
โดยประเมินจาก
1. การสังเกตพฤติกรรมที่แสดงถึงความรอบคอบความละเอียดถี่ถ้วนในการทำกิจกรรม การวางแผนการทำกิจกรรม การทำงานอย่างรัดกุมและเป็นระเบียบเรียบร้อย
2. การใช้ข้อมูลต่าง ๆ จากอ่านและการอภิปราย สร้างข้อสรุปแผนการดำเนินงานของกลุ่มถึงแม้จะแตกต่างจากผู้อื่น
3. การสังเกตพฤติกรรมที่แสดงถึงความตั้งใจในการทำกิจกรรมให้สำเร็จตามกำหนดและตรงต่อเวลา อดทนแม้การทำกิจกรรมจะมีปัญหาและใช้เวลามาก
ด้านสมรรถนะที่ต้องการให้เกิดกับผู้เรียน
โดยประเมินจาก
1. การจัดการตนเอง โดยทำกิจกรรมและนำเสนอผลการทำกิจกรรมได้เสร็จทันเวลาที่กำหนดไว้
2. การรวมพลังทำงานเป็นทีม การให้ข้อเสนอแนะการโต้แย้งโดยใช้เหตุและผล และการสื่อสารเพื่อให้เกิดความเข้าใจในการทำกิจกรรม การช่วยเหลือเพื่อนและการปฏิบัติตามคำชี้แนะในขณะทำกิจกรรม และใช้การตัดสินใจเป็นทีมแบบฉันทามติ
เครื่องมือ
ใบงาน เรื่อง ชั้นหน้าตัดดินและกระบวนการเกิดดิน
ใบความรู้ เรื่อง ชั้นหน้าตัดดินและกระบวนการเกิดดิน