สาระสำคัญ/ความคิดรวมยอด

ภูมิอากาศของทวีปเอเชีย เป็น 13 เขต คือ

1) เขตร้อนชื้นหรือป่าเขตร้อน มีอุณหภูมิสูง ฝนตกสม่ำเสมอตลอดปี ไม่มีฤดูแล้ง ได้แก่ บริเวณหมู่เกาะของอินโดนีเชีย หมู่เกาะฟิลิปปิปปินส์และคาบสมุทรมลายู

2) เขตอากาศแบบมรสุมเมืองร้อน มีอุณหภูมิสูง ฝนตกหนักในช่วงฤดูมรสุม ได้แก่ บริเวณชายฝั่งตะวันตกของอินเดีย พม่า ชายฝั่งตะวันตกของไทย ชายฝังตะวันออกของคาบสมุทรอินโดจีน และชายฝั่งส่วนใหญ่ของหมู่เกาะฟิลิปปินส์

3) เขตอากาศแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน มีอุณหภูมิสูง มีความชุ่มชื้นและแห้งแล้งอย่างชัดเจนอย่างละ ๖ เดือน ได้แก่ บริเวณตอนกลางของคาบสมุทรเดกกัน ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ บางประเทศ เช่น ไทย พม่า

4) เขตอากาศแบบทะเลทรายเขตร้อน มีอุณหภูมิสูงตลอดปี มีปริมาณน้ำฝนต่ำหรือเกือบไม่มีฝนตกเลย บางครั้งเมื่อฝนตก น้ำฝนไม่สามารถตกถึงพื้นดินได้ เพราะจะระเหยไปหมด แต่ละปีมีฝนตกน้อยมาก ประมาณ ๒๕๐-๓๐๐ มิลลิเมตร เช่น ทะเลทรายอาหรับและทะเลทรายธาร์

5) เขตอากาศแบบทะเลทรายเขตอบอุ่น มีความแห้งแล้ง ฝนตกน้อย ฤดูหนาวมีอากาศเย็น คือ บริเวณตอนกลางทวีปเอเชีย เช่น ทะเลทรายทาริมและทะเลทรายโกบี

6) เขตอากาศแบบทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทรายเขตร้อน มีอุณหภูมิสูง ปริมาณน้ำฝนน้อยและไม่แน่นอน คือ บริเวณรอบ ๆ ทะเลทรายอาหรับ และทะเลทรายธาร์ซึ่งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของอินเดีย

7) เขตอากาศแบบทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทรายเขตอบอุ่น มีความแห้งแล้ง ฤดูหนาวมีอากาศเย็นมีฝนตกเพียงเล็กน้อยและไม่แน่นอน คือ บริเวณรอบทะเลทรายในรัสเซียและจีน

8) เขตอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน มีลักษณะอบอุ่นในฤดูหนาว ฝนส่วนใหญ่ตกในฤดูหนาว ฤดูร้อนจะร้อนและแห้งแล้ง มีแสงแดดมากตลอดทั้งปี คือ บริเวณชายฝั่งเมดิเตอร์เรเนียนคาบสมุทรอนาโตเลียในตุรกี และลุ่มแม่น้ำไทกรีส-ยูเฟรตีสตอนบบนในอิรัก

9) เขตอากาศแบบอบอุ่นขึ้น มีลักษณะอบอุ่นในฤดูหนาว อากาศร้อนในฤดูร้อน ส่วนใหญ่มีฝนตกในฤดูร้อน คือ ด้านตะวันออกของจีน ทางใต้ของญี่ปุ่นและในในเกาหลีได้ แต่ถ้าเป็นด้านตะวันออก และตะวันออกเฉียงได้ของจีน ทางเหนือของอินเดีย พม่าและตอนกลางของคาบสมุทรเกาหลี จะจัดเป็นเขตอากาศแบบมรสุมอบอุ่น

10) เขตอากาศแบบชื้นภาคพื้นทวีป อากาศหนาวจัดในฤดูหนาว มีหิมะปกคลุมเป็นเวลานาน มีฤดูกาลที่เกิดน้ำค้างแข็ง พิสัยของอุณหภูมิระหว่างฤดูร้อนและฤดูหนาวมีมาก ในฤดูร้อนอบอุ่น มีฝนตกบริเวณไซบีเรีย ด้านตะวันออก เกาหลีเหนือ ทางเหนือของญี่ปุ่นและเขตเฮย์หลงเจียงของจีน

11) เขตอากาศแบบหนาวกึ่งขั้วโลก มีฤดูหนาวยาวนานมากและหนาวจัด มีความชุ่มชื้นเป็นระยะเวลาสัน ๆ มีน้ำค้างแข็งตั้งแต่เดือนสิ่งหาคม อากาศเย็นในฤดูร้อน ฝนตกในฤดูร้อน จัดเป็นเขตที่มีพิสัยของอุณหภูมิระหว่างฤดูร้อนกับฤดูหนาวสูงที่สุด คือ ส่วนใหญ่ของไซบีเรีย บางครั้งจะเรียกว่าอากาศแบบไทก้า เพราะมีพืชพรรณธรรมชาติเป็นป่าสน

12) เขตอากาศแบบทุนดรา อากาศหนาวเย็น มีหิมะและน้ำแข็งปกคลุมตลอดปี มีฤดูร้อนเป็นระยะเวลาสั้น ๆ คือ บริเวณริมฝั่งมหาสมุทรอาร์กติกของไซบีเรีย

13) เขตอากาศแบบที่สูง มีลักษณะอากาศเป็นไปตามความสูงของพื้นที่ คือ มีอากาศตั้งแต่ร้อนชุ่มชื้นจนถึงเย็นจัด คือ บริเวณที่ราบสูงในทิเบต อินเดีย จีน และที่สูงอื่น ๆ เขตอากาศแบบที่ลักษณะพืชพรรณธรรมชาติในทวีปเอเชียมีความสัมพันธ์กับลักษณะภูมิอากาศอย่างมากโดยแบ่งได้เป็นป่าไม้ ทุ่งหญ้า  พืชในเขตแห้งแล้งและทะเลทราย สำหรับเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ที่ใช้ศึกษาภูมิอากาศแผนที่ภูมิอากาศ (climatic map) เป็นแผนที่สำหรับแสดงข้อมูลด้านภูมิอากาศโดยเฉพาะ

ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนรู้

ด้านความรู้

บอกลักษณะภูมิอากาศของทวีปเอเชียจากการศึกษาในแผนที่ได้

ด้านทักษะกระบวนการ

ใช้แผนที่ในการศึกษาลักษณะภูมิอากาศของทวีปเอเชียได้

ด้านคุณลักษณะ

 เห็นความสำคัญของการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการสืบค้นข้อมูลเพื่อวิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพและสังคม ที่มีความสัมพันธ์กับการดำรงชีวิตของมนุษย์

การวัดผลและประเมินผล

วิธีการ

- ตั้งคำถามนำและให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย

- การทำใบงานที่ 2

เครื่องมือ

- คำถามนำ

- แบบประเมินการเรียนรู้ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2

เกณฑ์การวัด

- นักเรียนตอบคำถามถูกต้องมากกว่าร้อยละ 60

- เกณฑ์คุณภาพการประเมิน(RUBRIC SCORE)      

ปีการศึกษา 2568 / 2
ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 1
กลุ่มสาระ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
หน่วย หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ท่องไปในเอเชีย
ชั่วโมง ท่องไปในเอเชีย
เรื่อง ภูมิอากาศ พืชพรรณธรรมชาติ 6 พ.ย. 68 (มีใบงาน และใบความรู้)